Wielcy falsyfikatorzy przeszłości

Abstrakt

Artykuł, stanowiący wprowadzenie do tekstu pt. Klinowe fałszerstwo. Miniaturowy obelisk z inskrypcją asyryjską w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, omawia w skrócie dzieje fał­szowania obiektów sztuki antycznej, od czasów rzymskich po XX wiek, z naciskiem na okres od XVI do XVIII wieku. Autor przedstawia różne rodzaje adaptacji i parafraz dzieł antycznych (imitacja, naśladownictwo, powtórzenie, reprodukcja, podobieństwo, kopia, rekonstrukcja, pastisz, stylizacja, plagiat, falsyfikat). Wskazuje na znaczenie produkcji kopii, falsyfikatów i pastiszów oraz przeróbek konserwatorskich dla rodzącego się nowoczesnego piśmiennictwa historyczno-artystycznego i archeologicznego (Winckelmann i inni) oraz na współsprawczość obu tych dziedzin w wytworzeniu kanonu estetyki i wiedzy naukowej o starożytności.