Żuraw wśród obłoków. O chińskim dyptyku kaligraficznym z Muzeum Narodowego w Warszawie

Abstrakt

W tradycyjnej kulturze chińskiej przez wieki bardzo wysoko ceniono dzieła harmonijnie łączące różne dziedziny sztuk. Znakomitym tego przykładem było kaligrafowanie utworów poetyckich. Takie inskrypcje mogły stanowić zarówno zapis własnej twórczości lirycznej kaligrafa, jak i mogły to być wiersze innych poetów. Przedmiotem niniejszego artykułu jest dyptyk kaligraficzny będący transkrypcją pewnego dwuwiersza, sygnowany nazwiskiem zna­nego polityka i kaligrafa chińskiego Kang Youweia (1858–1927). Dzieło to oddziałuje na widza na kilku płaszczyznach: treści językowej, formy literackiej, gatunku kaligraficznego oraz stylu inskrypcji. Aby odpowiednio zinterpretować wymowę omawianego zabytku, w artykule dokonano próby wyjaśnienia nie tylko jego przekazu, ale również odniesiono się do zasad kompozycji utworów literackich o podobnej budowie, poddano także analizie jego walory wizualne. Ten ostatni aspekt wydaje się kluczowy. Podjęte działania miały na celu odnalezie­nie inspiracji kulturowych badanego dzieła sztuki, wskazanie jego funkcji historycznej oraz objaśnienie jego najważniejszych jakości artystycznych.