Keywords
art déco
dwudziestolecie międzywojenne
Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem
rynek sztuki
rzeźba drewniana
styl narodowy
sztuka zakopiańska
Muzeum Narodowe w Warszawie
How to Cite
Abstract
Album ze Zbiorów Ikonograficznych i Fotograficznych Muzeum Narodowego w Warszawie zawiera 119 czarno-białych fotografii przedstawiających obiekty – rzeźby i płaskorzeźby figuralne, elementy wyposażenia wnętrz i drobne przedmioty użytkowe – wykonane w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Pełnił on funkcję katalogu handlowego, a język francuski użyty w zapisie nazwy szkoły i tytułów dzieł wskazuje na przeznaczenie szkolnej oferty na rynek międzynarodowy. Nie można wykluczyć, że album towarzyszył zagranicznym wystawom, w których szkoła zakopiańska regularnie uczestniczyła w okresie międzywojennym, być może trafił do zbiorów MNW jeszcze przed drugą wojną światową, wraz kolekcją Państwowych Zbiorów Sztuki. Część uwiecznionych na zdjęciach rzeźb reprodukowana była w sprawozdaniach z działalności szkoły i w prasie z epoki, co wraz z analizą formalną, pozwala na przybliżone określenie czasu powstania albumu na lata 1925–1939. Album stanowi wartościowe źródło ikonograficzne do badań nad historią Państwowej Szkoły Przemysłu Drzewnego i rzeźbą polską okresu międzywojennego. Jest cennym materiałem porównawczym i podstawą do weryfikacji atrybucji oraz sporządzania ekspertyz dla potrzeb rynku sztuki.
References
a.b.c. [Kwaśniewski Karol], Sztuka zakopiańska w Warszawie, „Głos Zakopiański” 1924, nr 21 i 22, s. 1–2.
Brzega Wojciech, Żywot górala poczciwego. Wspomnienia i gawędy, wybór, opracowanie i komentarze Anna Micińska, Michał Jagiełło, Kraków 1969.
Chrudzimska-Uhera Katarzyna, Stylizacje i modernizacje. O rzeźbie i rzeźbiarzach w Zakopanem w latach 1879–1939, Warszawa 2013.
Czciciele kapliczek przydrożnych, „Myśl Polska” 1938, nr 20(66), s. 6.
Drexlerowa Anna M., Olszewski Andrzej K., Polska i Polacy na powszechnych wystawach światowych 1851–2000, Warszawa 2005.
Kenarowa Halina, Od zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego do szkoły Kenara. Studium z dziejów szkolnictwa zawodowo-artystycznego w Polsce, Kraków 1978.
Lam Władysław, Szkoły artystyczne na Powszechnej Wystawie Krajowej, „Dziennik Poznański” 1929, nr 135, s. 9.
Majkowski Hilary, Państw. Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, „Barwa i rysunek” 1930, nr 7, s. 3–4.
Majkowski Hilary, Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, „Kurier Poznański” 1931, nr 573, s. 3.
Malinowski Kazimierz, Szkoła rzeźby w Zakopanem, „Arkady” 1937, nr 10, s. 543–544.
Miszewski Piotr, Sierpniowa wystawa artystycznego przemysłu podhalańskiego w Zakopanem, „Głos Zakopiański” 1923, nr 4, s. 3.
Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Sprawozdanie z roku szkolnego 1925/1926, Zakopane [1926].
Piechal Marian, Estetyka rzeźby drzewnej, „Tygodnik Ilustrowany” 1936, nr 38(4006), s. 713–714.
Relacja Warszawa–Zakopane, kat. wyst., Muzeum Narodowe w Warszawie; Muzeum Tatrzańskie im. dr. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, 2017–2018, Warszawa 2017.
Samotyhowa Nela, Wystawa prac uczniów państwowej szkoły przemysłu drzewnego w Zakopanem. Salon sztuki Cz. Garlińskiego, „Bluszcz” 1924, nr 28, s. 465–466.
Skłodowski Jan, Olszowski Roman, Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 6, Warszawa 1993, s. 282–283.
Skoczylas Władysław, Wystawa podhalańskiego przemysłu artystycznego w Zakopanem, „Pani” 1923, nr 9–10, s. 44.
Strojnowski X. [Józef], Nasze szkoły zawodowe. Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, „Przewodnik Katolicki” 1928, nr 9, s. 7.
Stryjeński Karol, Aperçu sur l’enseignement de l’art decoratif, “L’Amour de l’Art” 1924, nr 7, s. 258–259.
Szczygielska Irena, Dawna i nowa sztuka podhalańska, „Dziennik Poznański” 1936, nr 166, s. 2.
(w), Madonny Stryjeńskiego, „Pani” 1924, nr 8–9, s. 42.
Warchałowski Jerzy, Polska sztuka dekoracyjna, Warszawa 1928.
Wojtyńska Wanda, Działalność Państwowych Zbiorów Sztuki, „Kronika Zamkowa” 2005, nr 1–2 (49–50), s. 193–220.
Zakopane. Wyrzeźbione. Namalowane / Zakopane. Carved. Painted, red. Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk et al., Warszawa 2023.
Zakopane, Zakopane, słońce, góry i górale [katalog DESY UNICUM], aukcja 28 stycznia 2021, Warszawa 2021.
Zbiory Specjalne Instytutu Sztuki PAN w Warszawie, Archiwum Wystawy Paryskiej 1925, nr inw. 808–17.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Katarzyna Chrudzimska-Uhera (Autor)